فصل ۶-۲
« فصل ۵-۲|

تنها آن شخصی که با جریان مداوم و بی وقفه آرزوها آشفته نمی گردد همانند اقیانوسی که با وجود هزاران رودی که به درونش جاری می شود همواره بدون تغییر میماند می تواند به آرامش دست یابد، نه آن کس که در تلاش برای برآورده ساختن چنین آرزوهایی است .
-برای کسی که بدین گونه [در آگاهی به کریشنا ] راضی شده است ، رنجهای سه گانه موجودیت مادی دیگر وجود نخواهد داشت؛ دیری نمی پاید که در چنین آگاهی سرشار از رضایتی، شعور انسان استوار گردد.
-کسی که [در آگاهی به کریشنا ] در وصل با متعال نیست ، نه می تواند شعوری روحانی داشته باشد و نه ذهنی ثابت و استوار که بدون این دو هیچ گونه امکان صلح و آرامش به وجود نخواهد آمد . و بدو ن آرامش چگونه می توان طعم خوشبختی را چشید.
-همانند بادی قوی که زورقی بر آب را با خود می برد، حتی یکی از حواس سرگردان که ذهن بر آن تمرکز یافته نیز میتواند شعور انسان را با خود ببرد.
-بنابراین ای مسلّح بزرگ ، کسی که حواسش در مقابل اشیا ی مورد حس تحت اختیار درآمده ، بدون تردید دارای شعوری ثابت و استوار است .
-آنچه برای تمام موجودات شب محسوب می شود، زمان بیداری حکمران نفس است و زمان بیداری تمام موجودات ، شب حکیم باطن بین است .

حکیمان متواضع به برکت دانش حقیقی ، به براهمانای شریف و دانا ، به گاو ، به فیل ، به سگ وبه سگ خور (مطرود) به یک چشم می نگرند.
-تنها آن شخصی که با جریان مداوم و بی وقفه آرزوها آشفته نمی گردد همانند اقیانوسی که با وجود هزاران رودی که به درونش جاری می شود همواره بدون تغییر میماند می تواند به آرامش دست یابد، نه آن کس که در تلاش برای برآورده ساختن چنین آرزوهایی است .
-فقط کسی می تواند به صلح و آرامش حقیقی دست یابد که هر گونه خواسته و آرزو برای کامجویی را کنار نهاده ، هر گونه احساس مالکیت را رها کرده و عاری از منیت کاذ ب شده است .
-ای پسر پریتها، این است طریقت زندگی روحانی و الهی که انسان پس از نیل به آن دیگر دچار سرگردانی نمی گردد. چنانچه انسان ، حتی در لحظه مرگ نیز، در عرصه این آگاهی پانهد، می تواند به ملکوت خداوند وارد گردد.
-آنچه برای تمام موجودات شب محسوب می شود، زمان بیداری حکمران نفس است و زمان بیداری تمام موجودات ، شب حکیم باطن بین است .
این یک راز بی نظیر در این کتاب کهن هست که فاش شده.
برداشت بنده از این بخش کتاب این بود:
هم اشاره به خلوت شب و بیداری عرفا و زاهدان حقیقی در هنگام مراقبه و عبادت سپیده دم هست و هم اشاره به مجهولات و رموز پنهانی که از دیده ی عموم پوشیده هست و برای کسی که حکمرانِ نفس شده و بر نفس خودش مسلط هست کتابی باز هست.
و هنگامی که روز میرسه و مردم مشغول حواسهای جسمانی هستند حکیم و یا فرد مسلط به نفس حواسهای جسمانی رو بخواب میبره و برای نفس خودش دنیای پر زرق و برق رو ب چشم پوشی از لذتها تبدیل به شب میکنه تا حواسهاش به دنبال لذتها نباشن.
همینطور که میدونیم نیمه شب بیدار شدن و مشغول ذکر و فکر معشوق شدن رو تمام عرفا و بزرگان توصیه ی جدی کردند. حافظ بارها و بارها گفته و مولوی و دیگران هم.
دعای صبح و آه شب کلید گنج مقصود است
بدین راه و روش میرو که با دلدار پیوندی
حافظ
و
بی گاه شد بیگاه شد خورشید اندر چاه شد
خیزید ای خوش طالعان وقت طلوع ماه شد
ساقی به سوی جام رو ای پاسبان بر بام رو
ای جان بیآرام رو کان یار خلوت خواه شد
اشکی که چشم افروختی صبری که خرمن سوختی
عقلی که راه آموختی در نیم شب گمراه شد
جانهای باطن روشنان شب را به دل روشن کنان
هندوی شب نعره زنان کان ترک در خرگاه شد
شب روحها واصل شود مقصودها حاصل شود
چون روز روشن دل شود هر کو ز شب آگاه شد
ای روز چون حشری مگر وی شب شب قدری مگر
یا چون درخت موسیی کو مظهر الله شد
شب ماه خرمن میکند ای روز زین بر گاو نه
بنگر که راه کهکشان از سنبله پرکاه شد
در چاه شب غافل مشو در دلو گردون دست زن
یوسف گرفت آن دلو را از چاه سوی جاه شد
در تیره شب چون مصطفی میرو طلب میکن صفا
کان شه ز معراج شبی بیمثل و بیاشباه شد
خاموش شد عالم به شب تا چست باشی در طلب
زیرا که بانگ و عربده تشویش خلوتگاه شد
ای شمس تبریزی که تو از پرده شب فارغی
لاشرقی و لاغربیی اکنون سخن کوتاه شد
مولوی